เบื้องหลังรูปเคารพ คติความเชื่อรูปแทนบุคคลในสยาม ๒๕๕๘ มุ่งอธิบายพัฒนาการและจุดเปลี่ยนทางประวัติศาสตร์ในการสร้าง “รูปแทนบุคคล” ในสังคมสยาม นับตั้งแต่ช่วงต้นกรุงรัตนโกสินทร์ ถึงรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๔ ซึ่งเป็นจุดเปลี่ยนสำคัญของการสร้างรูปแทนบุคคล อันกลายมาเป็นจุดเริ่มต้นของการสร้างอนุสาวรีย์รูปแทนบุคคลที่แพร่หลายในกาลต่อมา อีกทั้งมุ่งถกเถียงว่า คำอธิบายที่ผ่านมาเกี่ยวกับการสร้างรูปแทนบุคคลที่มุ่งพิจารณาเพียงว่ารูปแทนบุคคลนั้นเหมือนหรือไม่เหมือนมนุษย์ไม่เพียงพอต่อการทำความเข้าใจกับรูปแทนบุคคล เพราะว่ารูปแทนบุคคลในแต่ละยุคสมัยนั้นแฝงด้วยแนวความคิดความเชื่อหลายประการ เกินกว่าจะพิจารณาแค่ว่ารูปแทนบุคคลนั้นๆ เหมือนหรือไม่เหมือนมนุษย์ (น.๓) ในเชิงวิธีวิทยาและแนวทางการวิเคราะห์ หนังสือนี้เสนอว่า รูปแทนบุคคลแต่ละแบบมีบทบาทที่เกี่ยวพันกันอย่างแยกไม่ออก ทั้งแนวคิดและค่านิยมอุดมการณ์ที่กำกับอยู่เบื้องหลังการสร้างรูปแทนบุคคลในแต่ละยุคที่เปลี่ยนแปลงไปนั่นเอง (น.๔) continue reading